Direct Debit
با پیشرفت روزافزون تکنولوژی و سیستم‌های پرداخت نوین بانکی، دایرکت دبیت، از روش‌های بسیاری کاربردی امروزی برای هر گونه پرداخت محسوب می‌شود و گستردگی شدید امکانات بانکی و پلتفرم‌های ارائه‌دهنده پرداخت، بسیاری از امور روزمره کاربران را آسان و ساده کرده است.
اگر تا به اکنون این مفهوم به گوشتان نخورده است، در این مقاله، به‌خوبی با دایرکت دبیت آشنا خواهید شد و کاربردها یا مزایای آن را در بسیاری از پلتفرم‌ها درک می‌کنید. توصیه می‌کنیم تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا در کنار اهمیت دایرکت دبیت (Direct Debit)، چندین پلتفرم ارائه‌دهنده این قابلیت الکترونیکی را نیز شناسایی کنید.
دایرکت دبیت یا برداشت اتوماتیک از حساب چگونه کار می‌کند؟
اصطلاح دایرکت دبیت (Direct Debit) که به تعبیری به آن برداشت اتوماتیک یا خودکار می‌گویند، روش پرداختی است که افراد و کسب‌وکارها از آن برای پرداخت مواردی مانند، قبض‌های خدماتی، اشتراکی و هرگونه خدمات مبتنی بر آن استفاده می‌کنند. در بیانی ساده، در این روش، دستورالعمل بدهی مستقیم را با سازمانی تنظیم می‌کنید که مجاز است از این طریق در ازای خدمات، مبلغ توافقی را از حساب شما برداشت کند.
این دستورالعمل به بانک شما می‌گوید که موافقت کرده‌اید سازمانی از حساب بانکی شما درخواست پرداخت کند و بانک اجازه یا اختیار شما را برای پرداخت آن دارد. در این روش، به‌صورت مستقیم در ازای قبض‌ها یا خدماتی که دریافت کرده‌اید، در زمانی مشخص، بخشی از مبلغ حساب بانکی شما کم خواهد شد و به‌صورت خودکار پرداخت صورت می‌گیرد. این دستور عمل‌ها می‌توانند با بانک موردنظر شما، به‌صورت آنلاین یا به‌صورت قرارداد کتبی تنظیم شوند و تنها کافی است که نام و آدرس سازمانی که قصد پرداخت را دارید به بانک اعلام و مقدار تخصیص ماهانه یا حتی سالانه را مشخص کنید.
استفاده از سرویس دایرکت دبیت چه مزایایی دارد؟
استفاده از سرویس دایرکت دبیت، مزایای بسیار زیادی دارد که از اصلی‌ترین آن، راحتی کاربران برای انجام هرگونه پرداخت و تقسیم تراکنش‌های مالی و مدیریت آنها است. از مزایای دیگر سرویس پرداخت خودکار می‌توان به تنظیم زمان پرداخت به‌دلخواه شما اشاره کرد که طبق توافق در قرارداد ذکر می‌شود. با استفاده از این سیستم پرداخت، می‌توانید به‌راحتی تنظیم کنید که در چه زمانی و چه مقدار دارایی به کمپانی یا شرکت‌هایی که از خدمات آنها استفاده کردید، پرداخت کنید و بدهی شما می‌تواند در زمان پرداخت حقوق ماهانه شما تسویه شود.
با این قابلیت، دیگر نگرانی بابت تراکنش‌های مالی متعدد و مراجعه ماهانه برای دریافت خدمات ندارید و بدهی شما به‌صورت خودکار پرداخت خواهد شد و انعطاف‌پذیری بیشتری برای مدیریت دارایی خود دارید. این مفهوم، برای شخصی که دارای برنامه‌ریزی دقیق برای سرمایه‌گذاری و پس‌انداز است، می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد.
مزایای دایرکت دبیت برای سازمان یا نهادها
دایرکت دبیت، برای تمامی کاربران عادی و حتی سازمان یا نهادها، مزایای بسیار زیادی دارد و برای‌آنکه بهتر با امکانات پرداخت‌های خودکار برای کمپانی‌ها آشنا شوید، به چندین مثال از کاربرد و مزایای آن اشاره کنیم. دایرکت دبیت یا به‌اصطلاح برداشت مستقیم از حساب، در جنبه اقتصادی و مدیریتی، می‌تواند باعث کنترل بهتر نقدینگی، رصدکردن دقیق هزینه‌ها، مدیریت هزینه پرداختی به کارمندان و ارائه امکانات رفاهی بهتر برای مجموعه یا کمپانی موردنظر شود.
کمپانی‌های زیادی امروزه با استفاده از این قابلیت که انعطاف بیشتری برای انجام پرداخت‌های مالی دارد، سرمایه خود را مدیریت می‌کنند و کاربرد بسیار زیاد این روش، انعطاف بیشتری را برای هر سازمان در جهت رشد پویاتر اقتصادی فراهم خواهم کرد. دایرکت دبیت در کنار مزیت استفاده توسط کمپانی‌ها، می‌تواند برای ارائه به مشتریان جهت سیستم پرداخت نیز مزایای بسیاری داشته باشد و بهتر است به صورتی اجمالی به این موارد نیز اشاره کنیم.
- امکان پرداخت‌های به‌موقع: بدهی مستقیم با جمع‌آوری خودکار وجوه در سررسید، تأخیر پرداخت‌ها را حذف می‌کند و اطمینان می‌دهد که شرکت‌ها پرداخت‌ها را همیشه به‌موقع دریافت کرده و به‌خوبی آن را مدیریت کنند.
- کارایی بیشتر این سیستم پرداخت: خودکار کردن فرایند پرداخت با دایرکت دبیت، زمان کاری مؤسسات را کاهش و باعث سادگی در تراکنش‌های مالی می‌شود.
- کسب اعتماد مشتری: با ارائه سیستم پرداخت مستقیم بدهی، زمانی که مشتری کمپانی انعطاف بیشتری برای پرداخت‌های خود داشته باشد، اعتماد بیشتری به کمپانی و مجموعه خواهد داشت.
- بهبود جریان نقدی: شرکت‌ها از بهبود جریان نقدی همیشه سود خواهند برد، زیرا، پرداخت مستقیم جریان درآمدی ثابت و قابل‌پیش‌بینی را تضمین می‌کند و با افزایش ثبات ورودی مالی، باعث بهبود روند اقتصادی کمپانی خواهد شد.
- صرفه‌جویی در هزینه: استفاده از دایرکت دبیت، تا به اکنون در بسیاری از کشورها، بسیار مقرون‌به‌صرفه‌تر از پرداخت‌های ساده بانکی است و برای مشتریان و کمپانی‌ها گزینه‌ای مناسب‌تر تلقی می‌شود.
- برنامه‌ریزی دقیق‌تر: پرداخت مستقیم به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا با ارائه انعطاف‌پذیری در انتخاب تاریخ‌های پرداخت، مطابق با برنامه مالی سازمان، خروجی‌های خود را به طور مؤثر برنامه‌ریزی کنند.
مزایای دایرکت دبیت برای عموم مردم
دایرکت دبیت برای عموم مردم و هر فردی که قصد استفاده از این سیستم پرداخت را داشته باشد، مزایایی به همراه خود دارد و طبق آخرین تحقیقات صورت‌گرفته در بریتانیا در سال 2022، بیش از 4.7 میلیارد دلار از پرداخت‌های صورت‌گرفته مالی از کل 6.6 میلیارد دلار پرداخت، از طریق دایرکت دبیت بوده است. تحقیقات دیگر صورت‌گرفته در کشور آلمان در سال 2021 نیز نشان از استفاده 12 میلیون تراکنشی دایرکت دبیت داده که طبق گزارش رسانه‌های مطلع، استفاده عمومی از این سرویس‌ها روزبه‌روز در حال گسترش و رشد است.
برای‌آنکه بهتر با مزایای دایرکت دبیت آشنا شوید، به در موارد زیر به‌صورت کلی، تمامی مزایای برداشت خودکار را برای عموم مردم بررسی خواهیم کرد:
- کنترل بر پرداخت‌ها: استفاده از دایرکت دبیت، برای پرداخت‌های لحظه‌ای یا هر گونه پرداخت تنظیم شده، اجازه جمع‌آوری وجوه در زمان مقرر را به کاربران داده و خطر تأخیر در پرداخت‌ها را کاهش می‌دهد.
- محافظت در برابر تراکنش‌های غیرمجاز: تراکنش‌های مالی از طریق پرداخت بدهی مستقیم، محافظت بیشتری در برابر تراکنش‌های غیرمجاز یا کلاهبرداری ارائه می‌کنند، زیرا همه‌ی تراکنش‌ها به‌دقت ثبت و نظارت می‌شوند.
- پرداخت‌های صورت‌حساب ساده: این نوع پرداخت‌ها، برای انجام فرایند پرداخت هرگونه صورت‌حساب ممکن است و هر فرد به‌راحتی متوجه مقدار کسر شده از حساب و برنامه‌ریزی برای آن خواهد بود.
- سهولت در پرداخت‌های مکرر: برای کاربرانی که به‌صورت ماهانه یا مکرر، با هزینه‌هایی مانند، شهریه باشگاه، اشتراک‌ها، قبوض خدماتی و… درگیر هستند، دایرکت دبیت راحت‌ترین و امن‌ترین گزینه است.
چه گروه و افرادی می‌توانند از سرویس دایرکت دبیت استفاده کنند؟
اگر سؤال شما این است که چه گروه یا افرادی می‌توانند از سرویس دایرکت دبیت استفاده کنند، باید بگوییم، هر فردی که حساب بانکی داشته باشد، واجد شرایط استفاده از این سیستم خواهد بود. سرویس پرداخت مستقیم بدهی یا دایرکت دبیت که به‌عنوان سیستم نوین پرداخت‌های بانکی شناخته می‌شود، در کشور ایران نیز توسط چندین بانک دولتی مانند، بانک ملی و بیش از 20 بانک دیگر قابل پشتیبانی است.
در کنار بانک‌هایی که این خدمات را به مشتریان و سازمان‌ها ارائه می‌دهند، می‌توانید پلتفرم‌های پرداخت دیگری نیز برای استفاده از این سرویس پیدا کنید که در کشور خودمان در دسترس است. از معروف‌ترین پلتفرم‌های ارائه‌دهنده دایرکت دبیت در کشور، می‌توان به زرین پال و آپ اشاره داشت که بسیار پر استفاده هستند.
تفاوت تراکنش برداشت خودکار با پرداخت‌های دوره‌ای منظم
در این بخش برای‌آنکه با کاربرد و استفاده بسیار بهتر از دایرکت دبیت آشنا شوید، بخشی از تفاوت‌های تراکنش برداشت خودکار را با پرداخت‌های دوره‌ای منظم بررسی خواهیم کرد. با درک تفاوت این دو مفهوم، به‌خوبی متوجه کارایی هر کدام و استفاده بهینه‌تر از امکانات جدید بانکی خواهید بود. تفاوت اصلی روش پرداخت خودکار با پرداخت دوره‌ای، در کنترل و مزایای بیشتر برای پرداخت‌کننده خلاصه می‌شود و روش پرداخت‌های دوره‌ای منظم، بیشتر برای صاحبان کمپانی‌ها یا دریافت‌کنندگان وجوه کاربرد دارد.
در بیانی ساده، برداشت مستقیم یا خودکار برای شما که پرداخت‌کننده هستید، امکان کنترل بیشتری بر روی زمان و مبلغ پرداختی خواهد داشت و قادر هستید هر زمان که قصد لغو آن را داشتید به بانک مراجعه کرده و آن را به‌طورکلی فسخ کنید. درحالی‌که در روش پرداخت‌های منظم دوره‌ای، کنترل بیشتر قرارداد در دست ارائه‌دهنده خدمات است و لغو آن نیز معمولاً توسط کسب‌وکار مدیریت شده و به آنها اجازه می‌دهد کنترل بیشتری بر اشتراک یا خاتمه خدمات داشته باشند.
آخرین نکته‌ای که باید در استفاده از هرکدام روش به آن دقت داشته باشید، سرعت انجام تراکنش‌ها در است. در روش قراردادها از طریق پرداخت منظم دوره‌ای، زمان کمتری برای انجام و نهایی‌شدن پرداخت‌ها نیاز است، درحالی‌که در روش پرداخت خودکار، به‌صورت متغیر، میانگین زمان بیشتری را طی خواهد کرد.
تفاوت بین دایرکت دبیت و سفارش پرداخت دائمی
تفاوت اصلی بین دایرکت دبیت و سفارش پرداخت دائمی، در واقع انعطاف‌پذیری بیشتری و کارایی مناسب‌تر در روش دایرکت دبیت است. برای مثال، اگر شما نیاز به پرداخت مبلغی به کمپانی یا سازمانی داشته باشید، در روش دایرکت دبیت، می‌توانید مبلغ پرداختی را به‌صورت توافقی با طرف حساب خود (کمپانی موردنظر) در فواصل زمانی گوناگونی پرداخت کنید.
در روش سفارش پرداخت دائمی، امکان تغییر و انعطاف در قرارداد وجود ندارد و شما باید در زمان مشخصی، مبلغ معین شده را پرداخت کنید. درحالی‌که در روش دایرکت دبیت، با توافق کمپانی طرف حساب شما، امکان تغییر پرداخت‌ها و زمان مشخص شده، فراهم شده است.
تمامی فرایند پرداخت به‌صورت دایرکت دبیت، به روش خودکار و طبق قرارداد توافقی انجام می‌پذیرد، درحالی‌که در روش سفارش پرداخت دائمی، تغییرات باید به‌صورت دستی توسط پرداخت‌کننده انجام شود.
کاملاً مشخص است که در روش نوین دایرکت دبیت، انعطاف بیشتری برای شما به‌عنوان پرداخت‌کننده و کمپانی موردنظر یا هر کمپانی خدماتی دیگر به‌عنوان دریافت‌کننده، وجود دارد و با این قابلیت‌های کاربردی، طرفین توافق به مزایای خاص خود دست خواهند یافت.
دایرکت دبیت چه کاربردهایی دارد؟
دایرکت دبیت، با وجود تسهیل فرایند پرداخت‌های الکترونیکی، مانند، شارژ کیف پول، تراکنش خودکار و تنظیم قراردادهای پرداخت، کاربردهای بسیار انبوهی دارد و تنها کافی است دایره نیاز خود در پرداخت‌ها را مشخص کنید تا به‌خوبی متوجه راحتی استفاده از این روش در هر کشوری شوید.
از کاربردهای دایرکت دبیت، می‌توان به پرداخت‌های سالانه یا ماهانه دانشگاه، شهریه باشگاه ورزشی و هر گونه اشتراک مبتنی بر آن اشاره داشت که امروز در بین عموم مردم بسیار ضروری‌اند. از روش پرداخت مستقیم بانکی می‌توان به‌عنوان روشی در ازای استفاده سنتی از کارت‌های بانکی یادکرد که دیگر پرداخت‌های هزینه بر و مکرر را تبدیل به چالش نمی‌کند.
استفاده از دایرکت دبیت، امروزه برای پرداخت اجاره‌خانه، اقساط بانکی، قبوض مصرفی، استفاده از مراکز آموزشی و تفریحی و هزاران کاربرد دیگر رایج است و همان‌طور که در قبل اشاره شد، تنها کافی است به بانک موردنظر خود مراجعه و قراردادی را نسبت به پرداخت مستقیم به مؤسسه موردنظر خودتنظیم کنید. دایرکت دبیت، حتی می‌تواند در امر خریدوفروش ارزهای دیجیتال نیز کاربرد داشته باشد و امروزه این قابلیت توسط بسیاری از صرافی‌های ارز دیجیتال جهان و کیف پول‌های نرم‌افزاری یا سخت افزاری پشتیبانی می‌شود.
آیا استفاده از دایرکت دبیت، نیازمند تأیید قرارداد است؟
استفاده از سرویس دایرکت دبیت، نیازمند تنظیم و تأیید قراردادی بین شما و مؤسسه دریافت‌کننده است و تمامی شروط پرداخت، اعم از تاریخ، مبلغ و شروط دیگر، تنها توسط طرفین قرارداد تغییر خواهد کرد. برای درک بهتر نحوه تنظیم قراردادهای دایرکت دبیت، بهتر است به سراغ مثالی ساده برویم:
فرض کنید که در مؤسسه آموزشی در حال تحصیل هستید و مقداری شهریه به‌صورت ماهانه یا ترمی باید به آن پرداخت کنید. شاید پروسه پرداخت مکرر و زمان‌بر بودن این فرایند کمی خسته‌کننده باشد، اما با وجود دایرکت دبیت بسیار آسان است. برای تسهیل این فرایند، تنها کافی است به بانک خود مراجعه و طبق توافق خود با مؤسسه و مدارک مربوطه، قراردادی را تنظیم کنید. طبق این قرارداد که هر زمانی امکان لغو آن وجود دارد، شما می‌توانید مبالغی را در زمان‌های مختلف به دریافت‌کننده خود پرداخت کنید.
لازم به ذکر است که امکانات دایرکت دبیت و ایجاد قراردادها برای تنظیم زمان پرداخت و وجوه، باید با توافق بین طرفین انجام شود و تمامی شروط آن کاملاً شفاف و قانونی خواهد بود. بهتر است قبل از استفاده از این قابلیت با مؤسسه طرف حساب خود و بانک موردنظر مشورت کنید.
اگر مقدار پول کافی برای پرداخت دایرکت دبیت نداشته باشیم چه می‌شود؟
با تمامی موارد مهم ذکر شده در باب دایرکت دبیت، شاید مهم‌ترین سؤال در ذهن شما، مشکل مقدار پول ناکافی برای پرداخت دایرکت دبیت باشد و برای پوشش کامل پاسخ این سؤال، ابتدا باید اشاره کرد که عواقب و راه‌های رفع این مشکل، نسبت به رویکردهای بانک و موسسه‌ای که قرارداد را با آن تنظیم کرده‌اید، کمی متفاوت است.
با این حال، از رایج‌ترین اتفاقاتی که در صورت پرداخت ناموفق بدهی خود با آن روبه‌رو هستید، جریمه یا هزینه اضافی و قطع‌شدن خدمات مربوطه است. برای افرادی که با این چالش‌های مالی روبرو هستند، ارتباط با گیرنده پرداخت، توضیح وضعیت و کشف راه‌حل‌های ممکن برای جلوگیری از عوارض بیشتر بسیار مهم خواهد بود. در واقع، با تنظیم این قرارداد، طرف حساب شما، کمپانی یا هر گونه ارائه‌دهنده خدماتی است که قرارداد را با آن تنظیم کردید و در صورت توافق شما، امکان باز پرداخت به‌صورت دیگر یا پرداخت جریمه و ازسرگیری خدمات وجود دارد.
سؤالات متداول
- دایرکت دبیت چیست؟
دایرکت دبیت که به تعبیری به آن برداشت اتوماتیک یا خودکار می‌گویند، روش پرداختی است که افراد و کسب‌وکارها از آن برای پرداخت مواردی مانند، قبض‌های خدماتی، اشتراکی و هرگونه خدمات مبتنی بر آن استفاده می‌کنند. در بیانی ساده، در این روش، دستورالعمل بدهی مستقیم را با سازمانی تنظیم می‌کنید که مجاز است از این طریق مبلغی از حساب شما طبق توافق، برداشت کند.
- مزایای دایرکت دبیت چیست؟
دایرکت دبیت به‌عنوان سیستم پرداختی جدید و بهینه نسبت به سایر پرداخت‌های بانکی، دارای مزایایی مانند، سهولت در پرداخت‌ها، برنامه‌ریزی دقیق‌تر وجوه پرداختی، تنظیم زمان و مقدار وجه پرداختی به همراه کاهش تراکنش‌های مالی ناموفق است.
